Düz taban zararları fazlasıyla merak edilmektedir. Düztabanlık sorunu yaşayan kişiler günlük yaşamlarında kısıtlı aktivitelere sahiptir ve kısa sürede vücutta aşınma ve yıpranmalara neden olabilir. Düztabanlığın belirtileri erken yorgunluk, içe dönüklük, diz çarpması ve ayakta sık ağrıdır. İnsanların duruşunda değişikliklere neden olarak, yaşlandıkça daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Çocukların Vücut Gelişimini Etkiler!
Düz taban zararları hakkında en çok korunması gereken kesimin çocuklar olduğunu ifade edebiliriz. Çocuklarda düztabanlık ile ilgili problemler, çok hızlı veya çok yavaş yürüme ve yanlış yürüme ile ilgili sorunlara yol açabilir. Bu durumla başa çıkmak için en iyi çözüm ayakkabınızı değiştirmek ve ortopedik ayakkabı kullanmaktır.
Bel Rahatsızlıklarını Tetikler!
Ayaklar tüm vücudun ağırlığını taşıyan ve vücudun dengesini buna göre ayarlayan organlardır. Sonuç olarak düztabanlık gibi sorunlar bu dengeyi bozabilir ve ağırlığın bel ve alt bölgelere yansımasına neden olarak insanların günlük hayatını olumsuz etkileyebilir.
Ayak Eklemlerinin Deforme Olması!
Düztabanlık, tedavi edilmediği takdirde insanların daha sonra karşılaşacağı sorunlardan biri olan ayak eklemlerinde şekil bozukluğuna yol açabilir. Bunun sonucunda ayağın kemiklerinin ve parmaklarının şekli bozulur ve tedavi edilmediği takdirde topuğun şekli kaçınılmaz olarak bozulur.
Düz Taban Hastalığı Nedir?
Düztabanlık hastalığı, ayak kemerinin olmaması nedeniyle yürüme zorluğudur ve tedavisi hastalığın tipine ve hastanın durumuna göre değişir. Düz taban hastalığı; halk dilinde “Düşük taban”, tıp literatüründe “Pes Planus” olarak da bilinen bir ayak hastalığıdır. Gerekli tedavi sağlanmadığı takdirde hastalık, yürüme bozukluğuna ve kalıcı hasarlara yol açabilir. Doğuştan olabileceği gibi sonradan da olabilir. İki ana tip düztabanlık hastalığı türü vardır. Bunlar esnek ve sert çeşitlerdir. Rijit (esnek); iskelet yapısında herhangi bir problem olmamasına rağmen kas ve bağların gevşemesi olarak tanımlanabilirken, sert olan ise ayak kemerinin olmamasından kaynaklanmaktadır.
Düz Taban Belirtileri Nelerdir?
Her hastalıkta olduğu gibi bazı düztabanlık vakalarının ortaya çıkması sadece hastalığın teşhisine katkı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda doğru tedavinin belirlenmesinde de etkin rol oynar. Düz tabanlık hastalığının belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Erken yorulma sorunu,
- Ayaklarda oluşan ağrı,
- Bel bölgesinde kireçlenme oluşması,
- Ayakların içe doğru basması,
- Bel ağrıları,
- Diz çarpmaları,
- Ayak bölgesinde şişlik ve uyuşma,
- Bacaklarda oluşan yorgunluk hissiyatı,
- Diz bölgesinde yorgunluk hissiyatı.
Düz Taban Neden Olur?
İnsanlar düztaban olarak doğarlar. Çünkü ayaklarımızın kıvrımları 5 yaşından sonra oluşmaya başlar, gelişimi ve güçlenmesi 10 yaşına kadar devam eder. Ancak düztabanlık doğuştan gelen bir bozukluk olarak kabul edilmemelidir. Genellikle daha sonra oluşur. Örneğin; 40 yaş üstü, yapısal olarak sağlıklı ayakları olan kişilerde, romatizma ve aşırı kilo nedeniyle düztabanlık gelişebilir.
Ayaklarımızın farklı bölgelerindeki kemikler, özellikle bacaklarımızda bol miktarda bulunan “tendon” adı verilen bağ dokuları ile birbirine bağlanır. Tendonlarla birbirine bağlanan kemiklerimiz arasında bir açı bulunur. Düztabanlık hastalığının neden olduğu deformasyona bağlı olarak bu açı azaltılabilir. Bu duruma “hiperpronasyon” denir ve bunun sonucunda kişi zamanla ayak hareket kabiliyetini kaybetmeye başlar. Ağrılı bir işlem olan bu durumda tendon şişer. Bunu “tendinit” (iltihap ve tahriş) ve “bursit” (yumuşak doku iltihabı) gibi durumlar takip etmeye başlar.
Sert Düztabanlık
Ayak kemerinin olmamasından kaynaklanan bu tipte ayak kemikleri arasında bulunması gereken açıların koordinasyonunda bozulma olabilir. Ayaklar içe doğru bükülür ve topuklar ve ayak bilekleri içe doğru bükülür. Çok nadir bir türdür. İleri tetkik ve tedavi gerekir. Uygun tedavi sağlanmazsa kalıcı sorunlara yol açabilir.
Esnek Düztabanlık
Bu bozuklukta kemik yapısında herhangi bir problem yoktur. Genetik bir yatkınlık yoksa, bireyler gelişime bağlı olarak belirli bir yaştan sonra kendiliğinden düzelebilir. En yaygın görülen düztabanlık sorunudur.
AşilTendonu Düztabanlık
Topuklarımızdaki kemikleri baldırlarımızdaki kaslara bağlayan “tendon” adı verilen kısa dokulardan kaynaklanan düztabanlık türüdür. Koşarken hatta yürürken topuğun çarptığı yerden erken kalkmasına ve şiddetli ağrılara neden olabilir. Tedavisi günümüzde mümkündür.
PTTD
“Posterior tibial tendon disfonksiyonu” olarak adlandırılan, iç ayak bileği ve baldır kaslarını birbirine bağlayan tendonlarla ilgili problemlerden gelişen bir düztabanlık türüdür. Çok fazla ağrıya neden olabilir.
Düztabanlık Teşhisi
Düztaban, ebeveynlerin çocukları yürürken fark ettikleri bir durumdur. Bir kişinin düztaban sahibi olup olmadığını anlamak için ayaklardaki yağ dokusunun gelişmeye başlayıp ayağın şeklini alması çok önemlidir. Uzman muayenesi, bir hastalığı teşhis etmenin ilk adımıdır. Ayağın ve yürüyüşün bir uzman tarafından dikkatle izlenmesi tanıya yardımcı olacaktır.
Düz Taban Tedavisi
Düztaban zararları üzerinden tedavinin çok nemli olduğunu vurgulamak gerekir. Öncelikle herkesin düztabanlık tedavisine yaklaşımının farklı olduğunu belirtmeliyiz. Düztabanlık için insan ayağının yapısı ve gelişimi çok önemli olduğu için bireylerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilen bir durumdur. Sorunun ciddiyetine ve nedenine bağlı olarak tedavi gerekli olmayabilir.
En yaygın “esnek” düztabanlıklarda hastaya tedavi sağlamak için ortopedik ayakkabılar ve ortopedik kalıplar kullanılabilir. Bunun için öncelikle bireylere yürüyüş analizi yapılır. Bir sonraki adım, ayağı ölçmek ve bu boyuta uygun ortopedik bir iç taban yapmaktır. Ortopedik tabanlık kullanımı tek başına fayda sağlamıyorsa ortopedik ayakkabı destek tedavisi uygulanabilir. Bununla birlikte fizik tedavi de uygulanabilir. Sert düzayaklar, çok nadir görülen cerrahi müdahale gerektirir. Bu cerrahi müdahale bir ortopedi ve travma uzmanı veya ayak bileği cerrahı tarafından yapılmalıdır.
Düztabanlık Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmediği takdirde oluşabilecek komplikasyonlar düztabanlığın tipine göre değişiklik gösterir.
Esnek düztabanlıklarda sadece ortopedik tabanlık ve ortopedik ayakkabılar kullanılarak tedavi sağlanır. Tedavi edilmediği takdirde bel, bacak ve ayaklarda ara sıra ağrılar dışında herhangi bir komplikasyona neden olmaz.
Sert düztabanlık durumunda tedavi cerrahi olarak yapılacağından tedavi edilmezse kalıcı hasar oluşabilir. Yaralanma meydana gelebilir. Aynı zamanda yaşam fonksiyonlarında kademeli bir düşüşe ve yaşam kalitesinde bir düşüşe yol açacaktır. Çünkü aynı zamanda kilo alımına, bel ağrısına, deforme olmuş ayak parmaklarına ve daha fazlasına neden olabilir.
Düztabanlık Ameliyatı Nasıl Gerçekleşiyor?
Düztabanlık durumunda, hastalık nedeniyle genellikle ameliyat önerilmez. Bunun yerine ortopedik tabanlık, ortopedik ayakkabı ve fizik tedavi gibi yöntemlerle tedavi sağlamayı amaçlar. Esnek düztabanlığın tedavisinde etkili olan bu durum, sert düztabanlığın tedavisinde etkili değildir ve mutlak cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi müdahaleden sonra hastaların tamamen iyileşmesi için 6 ila 12 ay gerekir. Bazı durumlarda bu süre uzayabilir. Bu süre zarfında bir sıva uygulaması en az 2 ay sürer. Fizik tedavi de hastanın tedavisini destekler.
Tamamı aynı ameliyatta gerçekleştirilen cerrahi müdahalenin 5 aşaması vardır. Cerrahi müdahale sonrasında hastalar fizik tedavi alabilir.
- “Aşiltendonu” adı verilen bağın uzatılması işlemi, topuklarımızdaki kemikleri baldırlarımızdaki kaslarla birleştirir.
- Topuğu kemiklere ve tendonlara doğru hareket ettirme işlemi
- Ayaklarımızı kaldırarak tendonu güçlendiren tendonu düzleştirme işlemi
- Ayakta kavisli yapılara neden olan kemiklerin düzeltilmesi
- Başparmak çıkıntısının düzeltilmesi (Düztabanlı çoğu kişide bu durum oluşur. Bu nedenle başparmağın üzerindeki çıkıntı da ameliyat sırasında düzeltilir.)
Hamilelik Döneminde Düztabanlık
Hamilelik zor bir süreçtir. Bir kişinin kilo alımı, bunun sonucunda ayaklardaki baskıyı arttırır. Bu amaçla direkt düztabanlık olmamasına rağmen hiperpronasyondan söz edilebilir.
“Overpronation” durumlarında sorun artar. Tabanda düzleşme meydana gelir, ardından tabanda çökme meydana gelir ve yumuşak doku gerilir. Bu, eklemin beklenmedik şekilde hareket etmesine neden olabilir. Eklemlerimiz sabit, esnek ve rahat olmalıdır. Bunu önlemek için hamile kadınların ortopedik tabanlık kullanması uygundur. Bu nedenle ayaklarda oluşan baskı hissi azaltılabilir.
